Home » Uncategorized » Nekslag voor de kerk? Natuurlijk niet!

Nekslag voor de kerk? Natuurlijk niet!

Artikel in de Volkskrant van 14 september 2020

Gisteren was er in diverse media nogal wat aandacht voor de volgende vraag: ”Nekt corona de kerk?”. Zo opende de Volkskrant met bijgaande foto die nagenoeg de complete voorpagina besloeg. En verderop in de krant werden maar liefst twee volle pagina’s gereserveerd voor dit onderwerp. Met daarbij uitgelichte zinnen als: ”Corona versnelt leegloop uit kerk met bijna tien jaar.” en ”De ontkerkelijking bevindt zich nu op het niveau dat pas voor 2030 was voorzien.”
Ik kan erg slecht tegen dit soort berichtgeving. Niet alleen roept zo’n kop het beeld op van de kerk als een zieltogend wezen dat op sterven en een nekslag na dood is (alsof de kerk zou kúnnen sterven!), maar ook zou het zomaar een self-fulfilling prophecy kunnen worden als we ons apathisch naar deze berichtgeving zouden gaan gedragen.

Maar waar baseert dit artikel zich eigenlijk op? Onder andere op de volgende ‘waarneming’:
”Veel gelovigen die niet naar de kerk mochten tijdens de eerste coronagolf, zijn niet teruggekeerd.”
Een waarneming, die naar mijn mening véél te voorbarig is.
Hoe kun je in vredesnaam – nu we nog middenin de coronacrisis zitten – reeds gefundeerd praten over een al dan niet terugkeer van mensen naar de zondagse eredienst?
Veel trouwe gemeenteleden die ik spreek zeggen, en vaak zelfs spontaan: ”Dominee, u ziet me voorlopig niet in de kerk, maar als het vaccin er is, ben ik de eerste die weer op zondagmorgen op de stoep staat.”
Voorts zien we dat de betrokkenheid in het algemeen eerder groeit dan afneemt. Niet alleen wijzen dat de getallen uit van mensen die de kerkdiensten via media volgen, maar ook was dat bijvoorbeeld concreet zichtbaar afgelopen zondagmorgen. Naast twee diensten in de kerkgebouwen (die elk ook een gemeenschap bij elkaar wisten te brengen) was er ook een openluchtdienst. Daar waren maar liefst zo’n 180 mensen op afgekomen, waarbij de jonge gezinnen en families een belangrijk bestanddeel vormden. Hier was naar uitgezien!

Als ik dus zulke hoopvolle tekenen zie, kan ik werkelijk niets met zo’n artikel in de media.

Natuurlijk ben ik ook realistisch, en snap ik ook heel goed dat het straks (hopelijk, als deze crisis voorbij zal zijn) ook echt weer een uitdaging zal zijn om elkaar te bewegen de vertrouwde ritmes en patronen weer op te pakken. En dat het de vraag is of iedereen die weg (weer) zal weten te vinden.

Maar waar het me vooral om gaat is: laten we toch niet praten over ”2030” als een magisch ijkpunt voor huidige ontwikkelingen.
Als er íets is wat de huidige coronacrisis laat zien is het wel dit: dat we niet zo bar veel weten over de toekomst, laat staan ontwikkelingen kunnen ‘voorspellen’.

Laten we liever maar de blik naar het heden richten.

Ik moet denken aan de komende Israëlzondag. Dan staat Deuteronomium 30:11-20 op het leesrooster.
Mozes gaat sterven en moet het volk loslaten. En ja, hij is deels vuurbang voor de mogelijkheid dat het op geestelijk vlak niet goed zal gaan. Dat de mensen God vaarwel zullen zeggen.
Maar – en dat is het kostbare van dit gedeelte – hij laat zich niet door deze vrees regeren. En hij geeft de moed al helemaal niet op.
Wat doet Mozes?
Hij kijkt naar ‘vandaag’, en dát houdt hij het volk voor.
Het is opvallend hoe vaak hij dit woordje (‘vandaag’, ook wel met ‘heden’ vertaald), in dit gedeelte gebruikt.
Kort samengevat: ‘Mensen, zorg ervoor dat je vandáág trouw blijft aan God, en aan elkaar.’
En als je dat morgen (‘het nieuwe vandaag’) opnieuw doet… wat lopen we dan toch angstig te schrijven over ‘2030’?

Als ook wij nú die oproep van Mozes serieus nemen, wat valt er dan te vrezen?

Ook wij mogen horen bij Israëls God.
En heeft zijn Zoon niet gezegd dat niemand de zijnen uit zijn Hand zal rukken?
Hoezo dan een corona dat de kerk ‘nekt’?

Gewoon trouw blijven aan deze God – vandaag!
Het geheim is: Hij blijft Israël en alle volkeren trouw.
Dat mogen ook wij weten voor ‘vandaag’!

In die zin was het verfrissend dat in ditzelfde artikel ook het nuchtere geluid van ds. Wim Beekman doorklonk,
en het artikel besloten werd met:

Zij gaan van kracht tot kracht steeds voort” (Psalm 84)

Toch een hoopvol einde dus , al was het – in tegenstelling tot de suggestieve koppen – in kleine lettertjes geschreven.

Maar gelukkig kent Gods verhaal met de mensen kleine lettertjes.